چه وقت اولین بار از روشنی شمع استفاده شد؟

اولین وسیله روشنایی انسان عبارت از تکه چوبی بود که از آتش بیرون میکشید. اولین چراغ هم که توسط بشر بکار رفت، سنگی مجوف، پوسته و یا جمجمه پر شده از چربی حیوانی یا روغن ماهی به‌عنوان سوخت بود و فتیله آن را نی، حصیر، یا فتیله تابیده از ساقه سخت سبزیجات تشکیل میداد.

شمع خیلی قدیمی است. اول دفعه از استوانه هایی از موم یا چربی جامدیکه بدور الیاف گیاهی حلقه میزد باتکهای پارچه به‌عنوان فتیله تشکیل میشد. شمعهای مومی از مدتها پیش بکار میرفته و نویسندگان روم باستان از آن اسم برده اند.

شمع تا مدت زمانی هیچ پیشرفت نکرد. تا اواسط قرن نوزدهم، شمع سازی را یکی از وظائف عمده خانه داری بحساب می آوردند و آن را بدین طریق میساختند: چربی گوسفند یا گاو را در ظرفی حرارت میدادند و یکرشته بافته کتانی در برابر طول شمع، که روی میلهای آویزان بود، دو سر آن را بهم میپیچیدند. تعداد این فتیله های آویخته از میله را بدفعات در چربی فرو میبردند و آن را پس از هر دفعه فرو بردن آویزان می نمودند تا سرد شود.

وقتی چربی دور این فتیله ها بضخامت معین می رسید، شمع برای استفاده کردن آماده میشد. بعضی اوقات مایع را در قالب های لوله ای شکل که فتیله در وسط آن قرار داشت میریختند.

کارخانه های جدید شمعسازی پیشرفتهای زیادی نسبت بشمع های ساخت خانه داشته است. هنوز فتیله را از الیاف پنبه ای تابیده بهم درست مینمایند. ولی موم، پارافین و سایر مواد چربی، مثل پیه راهم بکار میبرند.

چربی ها را طوری عمل می آورند که روشنایی بیشتر با کمترین دودتولید کنند. در روزگاران قدیم، شمعها دائم دردمیکردند و بوی بد روغن میدادند و آن هم بدلیل وجود گلیسرین در چربی بود. شمعسازان امروزه گلیسیرین چربی را میگیرند.