مهارت در برنامه ریزی تحصیلی

گام اول: تصویر واقعی از ۲۴ ساعت

بارها و بارها اتفاق افتاده است که در یک لحظه متوجه شده ایم هفت روز هفته به پایان ردیده است. یعنی روز جمعه حسرت شنبه تا پنجشنبه را خورده ایم و با یک حساب سرانگشتی دریافته ایم زمان زیادی از ۱۶۸ ساعت یک هفته هرز رفته یا ضایع شده است. چرا؟   چون ...

الف) تاکنون نگاه ما به زمان، روز، هفته و ماه بوده است.

ب) در تقسیم اوقات همیشه فرداها را روز فعالیت تعریف کرده ایم.

 ج) ساعات روزانه و هفتگی را قاب زمان ندیده ایم.

وجود این سه مسئله ما را به ضایعه اتلاف زمان دچار ساخته است. بنابراین، نخستین گام جهت تکثیر زمان عبارت از تصویر واقعی و مرز بندی شده از ۲۴ ساعت هر روز است. این نگاه خود به خود ۲۴ ساعت موجود را به اعتباری تا مرز ۳۵ ساعت معنادار می سازد. کافی است یک فرد به ویژه جوان که شور و اشتیاق و شعور و رشد و بالندگی را با هم دارد، به ۲۴ ساعت با دیدۂ ۲۴ فرصت قابل استفاده بنگرد و هشت ساعت مفید از آن خارج کند. بعد از یک برنمی آمد. هفته در می یابد فعالیت هایی را سامان داده است که قبلا در یک ماه نیز از عهده انجام آن والد ین پس نخستین گام تصحیح نگاه است.

به قول سهراب سپهری «جور دیگر باید دید چشم ها را باید شست» و به قول آندره ژید:

سعی کن عظمت در نگاه تو باشد نه در آنچه که می نگری»

اگر زمان را با عظمت و ساعات را با دقت تفسیر کنیم، فعالیتها روان تر و انجام پذیرتر به نظر می رسند. بسیاری از عظمت ظاهری کارها و فعالیت ها در ترس و ابهام و عدم تقسیم ابندی (فاز بندی آنها در طول زمان ریشه دارد.

گام دوم: شناخت

گام دوم شناخت خویش است. گاه انسان ساعاتی از روز را توانمندتر و علاقه مندتر ظاهر میشود. این ساعات ساعتهای کیفی خوانده میشوند و در افراد مختلف تفاوت دارند. بعضی در آغاز روز دارای این حالاتند، برخی در وسط روز و جمعی در پایان روز و حتی آخر شب یا طلیعه صبح. متأسفانه ما این ساعات را خوب نشناخته یا به عبث گذرانده ایم.

ساعات توانمندی انسان نشاط آور است و توان انسان در زواية هدفها قرار میگیرد. کافی است تیر تصمیم و نیز فعالیت هدف گیری شود تا به هدف بخورد، اما آنچه این اوقات را ضایع می کند رقیب است. رقبای اصلی ساعات آمادگی و توانمندی انسان عبارتند از:

الف) اشتغال به کارهای ظاهرا سرگرم کننده.

ب) پناه بردن بی هدف به تلویزیون و رسانه های جمعی دیگر.

ج) مطالعه پراکنده و بی هدف و برنامه ریزی نشده. چنان که می نویسند: بی برنامگی از داشتن برنامه غلط و پراکنده و بی هدف بهتر است.

د) پناه بردن به تلفن و تماس های غیر لازم.