شیشه چگونه کشف شد؟

هزاران سال مردم شیشه رافقط چیزی برای نگاه کردن در آن میدانستند و از آن برای تزیینات و همچنین در ساختن اشیاء گرانبها استفاده مینمودند. شیشه در واقع از وقتی مفید واقع شد که مردم دیدند از پشت آن اجسام دیگر دیده میشود.

از کسی نمیداند که شیشه سازی واقعا از چه وقت و در کجا اول دفعه شروع شد، هرچند میدانیم که در روزگاران بسیار قدیم هم شیشه بکار میرفته است. اجزاء عمده ترکیبی شیشه را ریگ، خاکستر، سودا، یا پطاس و آهك که در حرارت زیاد ذوب شده و بهم چسبیده اند تشکیل میدهد و چون این مواد در بسیاری از نقاط دنیا به وفور یافت میشوند به اینجهت میتوان گفت راز شیشه سازی را بسیاری از ممالك کشف کرده اند.

بر طبق یك روایت، فنیقی های باستان افتخار کشف آن را بدست آورده اند. بدین معنی که جاشوان یك کشتی در دهانه رودخانه ای در سوریه پیاده شدند و وقتی خواستند غذای خود را بپزند، نتوانستند سنگی برای گذاشتن دیگهای خود روی آتش پیدا نمایند. ناچار کلوخه های مخلوط سدیم را که جزو محمولات کشتی بود برای اینکار مورد استفاده قرار دادند، حرارت آتش كلوخه های مزبور را ذوب کرد و چون باریگهای اطراف مخلوط شد، بصورت جزیی از شیشه مذاب جاری گردید.

ممکن است این روایت درست یا نادرست باشد، ولی سوریه یکی از سرزمین های اولیه شیشه سازی میباشد و تجار قدیم فنیقی ظروف شیشه ای را بممالك مدیترانه ای میفروخته اند.

مصر، یکی دیگر از کشورهایی بوده که شیشه سازی را از زمانهای قدیم میشناخته است. مهره های شیشه ای را در مقبره هایی پیدا کرده اند که مربوط به ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد میشود. ولی احتمال دارد این اجسام شیشه ای از کشور سوریه آمده باشد. میدانیم که در حدود ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مصریان خود شیشه میساخته اند. مصریان سنگهای کوارتز خرد شده را با شن مخلوط میکردند تا رنگ شیشه را عوض نمایند. آنها همچنین به تجربه آموخته بودند که با افزودن کبالت، مس، یا منگانز بمخلوط مزبور میتوان شیشه هایی تولید کرد که برنگ آبی سیر، سبز، یا ارغوانی باشد.

در ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد، مصری ها فرا گرفتند که شیشه ها را در قالبهایی تحت فشار قرار دهند. ولی لوله دمنده برای ساختن شیشه تاچندی قبل از آغاز مسیحیت وارد کار نگردید. این لوله ها اختراع فنیقی ها بود.

رومی ها شیشه سازان ماهری بودند و حتی شیشه را بصورت جامهای پنجره ها استعمال مینمودند.