فشار خون چگونه به وجود می آید؟

فشار خون هنگام انقباض و انبساط قلب بوجود می آید، که هنگام انقباض ماهیچه قلب در بالاترین سطح و در زمان انبساط ( استراحت ) در پائین ترین سطح است . تربیت یک هماهنگی کامل و ممتد خون رسانی به تمام مویرگ های بدن تضمین می شود.

از خصوصیات ذاتی عضله قلب این است که ، خود بخود و بطور منظم ، منقبض و منبسط می شود به عبارت دیگر منشاء ضربان قلب در خود قلب و مستقل از تحریکات عصبی است . درجه توان و نوع کارائی قلب نشان میدهد که قلب با تحریکات الکتریکی و مکانیکی دارای سیستم عصبی منحصر بخود می باشد. علاوه بر آن فعالیت قلب بوسیله سیستم عصبی غیرارادی نیز رهبری می شود که از اعصاب سمپاتیک باعث افزایش تعداد ضربان قلب و شدت و ضعف آنها و نیروی عضله قلب و اکسیژن مورد نیاز آن می شود ، اعصاب پاراسمپاتیک موجب کاهش یافتن تعداد ضربان قلب، نیروی عضله و اکسیژن لازم می شوند .

چگونگی تامین خون ماهیچه قلب

ماهیچه قلب نیز مانند سایر ماهیچه های بدن به اکسیژن و مواد غذائی نیاز دارد و باید فرآورده های ناشی از سوخت و ساز آن نیز دفع شود و برای این کار دارای شبکه رگ های مخصوص خود (عروق کرونر ) می باشد . مقدار اکسیژن مورد نیاز ماهیچه قلب توسط کار خود قلب تعیین می شود . ماهیچه قلب در حال استراحت ، در هر دقیقه در حدود ۳۰ - ۲۰ میلی لیتر خون نیاز دارد و با افزایش فعالیت آن این مقدار چندین برابر می شود. در اینجا این سئوال پیش می آید که ، چگونه مویرگ های قلبی اکسیژن مورد نیاز قلب را متناسب با شدت کار قلب هماهنگ می کنند ؟ این امر به این ترتیب انجام می گیرد که مویرگ ها می توانند با درجه انبساط خود مقدار خونی را که باید در آنها جریان داشته باشد ، تعیین کنند و این روند هماهنگی ، بر اساس مقدار مواد دفعی ناشی از سوخت و سوز کار ماهیچه قلب انجام می گیرد . چنانچه کار قلب افزایش یابد مواد دفع شدنی ناشی از سوخت و سوز آن نیز ، به همان نسبت بیشتر می شود و این عامل ، باعث انبساط عروق کرونر خواهد شد تا بدینوسیله مقدار خون بیشتری جریان پیدا کرده ، تا به همان نسبت نیز اکسیژن بیشتری جذب شود و برعکس با کاهش کار قلب ، نیاز به اکسیژن کمتر می شود .

فشار خون از کجا می آید؟

علاوه بر آن، دو حالت مکانیکی انبساط و انقباض قلب تاثیر مستقیم روی مقدار خون رسانی به مویرگ های قلبی دارند. در مرحله انقباض نه تنها در بطن ها بلکه در خود ماهیچه قلب هم فشار بیشتری بوجود می آید که باعث کاهش سرعت گردش خون در مویرگها می شود. به عبارت دیگر ماهیچه قلب فقط در طول مدت استراحت خود خون رسانی کافی خواهد داشت ولی با افزایش کار قلب تعداد ضربان آن نیز افزایش می یابد و این امر باعث کوتاه شدن زمان استرحت و در نتیجه منجر به کاهش یافتن مدت و مقدار خون رسانی به ماهیچه قلب خواهد شد . مویرگهای سالم ماهیچه قلب ( عروق کرونر ) می توانند با انبساط خود باعث افزایش جریان یافتن خون در آنها شده و بدینوسیله اکسیژن اضافی مورد نیاز خود را تامین کنند . از طرف دیگر رسوب مواد و لایه های چربی در جدار داخلی عروق کرونر ، باعث سخت شدن جدار آنها شده و بتدریج منجر به تنگی عروق کرونر می شود و نهایتا توان انبساط مویرگهای قلبی نیز کاهش می یابد و به همان نسبت از مقدار خونی که به ماهیچه قلب می رسد. کاسته می شود . این وضع باعث درد شدید در سمت چپ قفسه سینه می گردد که اصطلاحا « آنژین صدری » نامیده می شود.