سرکلاژ دهانه رحم

شاخه: از هر هزار خانم باردار ممکن است ۵ تا ۱۰ نفر مبتلا به نارسایی سرویکس یا گرانه ‌رحم باشند. گرانه طبیعی رحم در پایان دوران بارداری باز می شود اما گردنه رحم ضعیف، که متخصصان آن را گردنه رحم نارسا می‌نامند خیلی زودتر باز شده و خطر سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش می دهد. بنابراین باید دید آیا راهی برای جلوگیری از زایمان زودرس به دلیل ضعف دهانه رحم وجود دارد؟ در این مقاله به بررسی عمل سرکلاژ یا دوختن دهانه رحم در بارداری چگونگی انجام آن و نیز خطر احتمالی با شما سخن می گوییم.

سرکلاژ دهانه رحم چیست؟
سرکلاژ یا بخیه دهانه رحم یک روش جراحی است که برای جلوگیری از باز شدن گردنه رحم نارسا در اوایل بارداری انجام می شود. به این ترتیب دهانه دوخته شده و از باز شدن ان و بروز زایمان زودرس جلوگیری به عمل می آید. این روش قدمتی بیش از ۵۰ سال دارد در سه ماهه دوم و تداوم بارداری تا هفته ۳۷ صورت می گیرد.
بخیه کردن تنها در صورت ضرورت انجام می شود و ضرورت عمل نیز در صورت احراز شرایط خاصی معین می گردد.

سرکلاژ دهانه رحم چه زمانی انجام می شود ؟

چرا سرکلاژ انجام می شود؟
عمل سرکلاژ در شرایط زیر انجام می شود ؛
خطر سقط جنین به دلیل شکل غیر طبیعی رحم یا رحم آسیب دیده وجود داشته باشد.
سابقه درد زایمان پیش از موعد یا ختم بارداری در سه ماهه دوم به دلیل سرویکس نارسا
تغییر در گردنه رحم که می‌تواند منجر به زایمان زودرس گردد.
سابقه جراحی یا تروما در سرویکس به دلیل نیروهای مخرب یا در اثر اتساع اجباری
سابقه التهاب یا عفونت
کوتاهی سرویکس

بهترین زمان برای سرکلاژ
سرکلاژ دهانه رحم معمولا در هفته ۱۲ تا ۱۵ بارداری یعنی قبل از اتساع دهانه رحم صورت می‌گیرد. در برخی موارد این عمل در هفته ۲۴ انجام می شود اما به دلیل خطر پارگی کیسه آمنیوتیک به ندرت به بعد از این موکول می گردد.
در برخی موارد اگر گردنه رحم حدود دو تا چهار سانتی متر شروع به باز شدن کند، عمل دوخت سرویکس در مراحل بعدی انجام می‌پذیرد. پزشک با معاینه وضعیت سرویکس، موقعیت را بررسی کرده و در صورت وجود مشکل اقدامات لازم را برای جراحی انجام می دهد.

سرکلاژ دهانه رحم چه زمانی انجام می شود ؟

قبل از سرکلاژ چه آمادگی لازم است؟
اگر مادر دارای سابقه سقط مکرر باشد و یا استفاده از سونوگرافی می توان به سرویکس نارسا پی برد. سونوگرافی به تشخیص کوتاهی سرویکس یا اتساع گردنه رحم کمک می کند.

آمادگی برای انجام سرکلاژ به شرح زیر است:
ابتدا یک سونوگرافی برای اطمینان از سلامت جنین انجام می‌شود.
با آزمایش خون وجود هر نوع عفونت مورد بررسی قرار می گیرد.
برای جلوگیری از تهوع و استفراغ در طی عمل جراحی باید ۸ ساعت ناشتا باشد.
مادر باید یک هفته قبل از عمل مقاربت جنسی نداشته باشد.
مصرف هر دارویی باید متوقف شود.

سرکلاژ دهانه رحم چه زمانی انجام می شود ؟

در خلال این جراحی و بعد از آن چه انتظاری باید داشت؟
سرکلاژ دهانه رحم با بیهوشی عمومی نخاعی یا اپیدورال انجام می‌شود. در طول بی حسی اسپاینال دارو به مایع زیر ستون فقرات در کمر تزریق می شود اما در بی حسی اپیدورال یک یا چند داروی ضد درد از طریق کاتتری که در فضای اپیدورال قرار دارد به بدن تزریق می گردد. یک ابزار ویژه به نان اسپکولوم به واژن وارد شده تا دیواره های واژن را از هم جدا و جراحی انجام شود.

یکی از سه روش برای سرکلاژ مورد استفاده قرار می گیرد.
سرکلاژ به روش شیرودکار: در این روش پزشک دیواره های کناری واژن را به عقب فشار می دهد و دهانه رحم را با استفاده از فورسپس حلقوی به طرف خود می کشد و در آن برش ایجاد می‌کند. سپس در مرحله بعد سوزن را با نوار از برش ها عبور می دهد و دهانه رحم را می بندد بخیه ها در داخل دیواره دهانه رحم قرار می گیرند به طوری که قابل مشاهده نیستند سرکلاژ دورتر از محل اتصال مهبل و سرویکس انجام می‌گیرد. به دلیل وجود این بخیه ها اغلب زایمان سزارین توصیه می شود.

روش سرکلاژ مک دونالد: در این روش پزشک با استفاده از سوزن، بخیه هایی را از بیرون دور دهانه رحم یعنی حول بخش درون واژنی سرویکس می‌زند تا دهانه رحم بسته شود در اینجا سر کلاژ نزدیک به محل اتصال دهانه رحم و واژن انجام و بعد از پایان بارداری برداشته می شود.

روش سرکلاژ ترانس واژینال:

این روش در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرد که طول دهانه رحم برای دو روش فوق یا سرکلاژ واژنی خیلی کوتاه باشد. در این روش نوار دور بافت سرویکس قرار می گیرد. تنها روش زایمان برای چنین سرکلاژی سزارین است. زوش سرکلاژ لاپاروسکوپی ترانس شکمی به این دلیل که نیاز به بستری ندارد درد بعد از عمل کمتر است و به سرعت بهبود می‌یابد از سایر روش ها بهتر است.
اگر نارسایی دهانه رحم در مراحل بعدی تشخیص داده شود موجب بیرون زدگی کیسه آمنیوتیک از طریق سرویکس می شود در چنین مواردی؛
کاتتر به داخل دهانه رحم وارد شده و بالون در انتهای کاتتر برای بستن دهانه رحم با فشار تزریق می‌شود. روش دیگر پر کردن مثانه با قرار دادن یک کاتتر در مجرای ادرار است. مثانه پر ، کیسه آمنیوتیک را به طرف لنگ هل داده و گردنه رحم دوخته می شود.

مراقبت های پس از عمل
بعد از عمل به مدت چند ساعت تحت مراقبت قرار می گیرید تا علائم زایمان پیش از موعد در شما بررسی شود. پزشک نیز یک سونوگرافی برای مشاهده وضعیت جنین انجام می‌دهد.
احتمال بروز گرفتگی لکه بینی و ترشحات واژنی بعد از سرکلاژ وجود دارد.
برای جلوگیری از عفونت تسکین درد داروهای آنتی بیوتیک و مسکن تجویز می شود.
ممکن است لازم باشد تا چند هفته بعد از سرکلاژ از انجام فعالیت فیزیکی و مقاربت جنسی خودداری کنید.
در مراجعات بعدی پزشک وضعیت بخیه و هرگونه علائم مربوط به زایمان زودتر را بررسی می کند.

سرکلاژ دهانه رحم چه زمانی انجام می شود ؟

اگر علائم زیر را دارید موضوع را با پزشک مطرح کنید:
علائم عفونت همراه با تب و لرز
ترشح بیش از حد واژنی و خونریزی یا درد ،گرفتگی یا انقباض، پارگی کیسه آب، حالت تهوع یا استفراغ مداوم.
اگر علامتی بدتر شد تا علامت جدیدی ایجاد گردید. بعد از عمل سرکلاژ مادر باید به طور کامل از خود مراقبت کرده و از هرگونه فشار فیزیکی و روانی اجتناب کنید برای موفقیت آمیز بودن عمل بخیه ها باید تا زمان کشیده شدن در جای خود باقی بماند.
مجله نی نی +