هنگامی که یک زن و شوهر تصمیم به بچه‌دار شدن می‌گیرند، تمایل دارند در اولین زمان ممکن این اتفاق بیفتد؛ اما متأسفانه اغلب چنین نمی‌شود و ماه‌ها از تصمیم آنها می‌گذرد و از بارداری خبری نیست. زنان در سنین باروری اشتیاق زیادی برای بچه‌دار شدن دارند. از آنجا که تغذیه نقش اساسی در سلامتی دارد، عجیب نخواهد بود این امر در بارور شدن نیز تأثیر بگذارد. به همین منظور از سه ماه قبل از بارداری، تغذیه مادر باید تحت نظر پزشک باشد و اولین مسأله‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد. وزن بدن است. زنانی که دچار اضافه‌وزن هستند، شانش کمتری برای بارداری دارند؛ زیرا امکان تخمک‌گذاری و تولید هورمون در آنها کمتر است. این اضافه وزن، حتی اگر 10 تا 20 درصد کاهش یابد، شانس بچه‌دار شدن بیشتر می‌شود. از طرفی، لاغری بیش از حد و پایین بودن چربی بدن نیز امکان بارداری را کاهش می‌دهد. بنابراین یکی از نکات اصلی در باردار شدن، داشتن وزن ایده‌آل و مناسب است. یکی دیگر از عوامل مهم نیز وجود اسیدفولیک در رژیم غذایی است.



قبل از تصمیم‌گیری برای باردار شدن، خانم باید شروع به مصرف مکمل‌های غذایی کند. بسیاری از نقص‌های مادرزادی کودکان با افزودن مواد مورد نیاز به رژیم غذایی مادر برطرف می‌شوند. همچنین رژیم غذایی سالم و متعادل به بارداری سریع کمک می‌کند. استفاده از منابع پروتئین سالم مانند گوشت، مرغ، تخم‌مرغ، لبنیات و ماهی، یک بارداری سالم را به همراه خواهند داشت. زنان باید به سلامت غذایی که می‌خورند دقت کنند. مصرف کافی میوه و سبزیجات بسیار مفید است. این غذاها مواد مغذی حیاتی را تأمین و به حفظ سلامتی کمک می‌کنند. سبزیجاتی مانند کلم براکلی و میوه‌های خشک و گوشت قرمز می‌تواند آهن مورد نیاز بدن را تأمین کند و مصرف ویتامین C موجب جذب آهن خواهد شد. خوردن کربوهیدرات را نیز فراموش نکنید. نان، برنج و سیب‌زمینی انرژی‌زا هستند.

 

ویار در زنان باردار

طبق نظرسنجی در آمریکا، اغلب زنان باردار شب‌ها هوس بستنی می‌کنند. بیش از 40 درصد خانم‌ها، در طی بارداری بیشتر میل به مواد شیرین دارند و 33 درصد زنان تمایل به اسنک‌ها و تنقلات نمکی و شور دارند. و 17 درصد غذاهای تند را دوست دارند. 10 درصد از خانم‌ها هم هوس خوردن مرکبات، میوه و غذاهای ترش می‌کنند. ویار عبارت است از هوس خوردن یک نوع غذای خاص در دوران بارداری. حدود 85 درصد از خانم‌ها حداقل یک‌بار، ولع و هوس خوردن یک غذای خاص را می‌کنند.



علت ویار: تغییرات شدید هورمونی در طی بارداری روی طعم و بوی غذاها تأثیرگذار است. این موضوع در زمان یائسگی نیز اتفاق می‌افتد و زنانی که یائسه شده‌اند، تمایل زیادی به خوردن غذاهای قوی و طعم‌دار، دارند. برخی از متخصصان تغذیه و بهداشت بر این باورند که ولع خاص خوردن چیزهای عجیب و غریب ممکن است معنادار باشد؛ مثل ولع خوردن یخ، و مهر و گاهی ته سیگار و یا حتی پودر رختشویی که می‌تواند به علت فقر آهن باشد (با اینکه هیچ کدام از آنها حاوی آهن نیستند). در یک بررسی آماری تعداد زیادی از خانم‌ها تمایل زیادی به خوردن یخ داشتند؛ در حالی که قبل از بارداری هیچ تمایلی به آن وجود نداشته است. بعضی از پزشکان طب جایگزین نیز بر این باورند که ولع مصرف شکلات می‌تواند به علت کمبود ویتامین B باشد و یا مثلاً ولع خوردن هلو به علت کمبود و نیاز بدن به بتاکاروتن بتا است. با تمام این نظریه‌ها، هنوز ارتباطی میان ولع خوردن و آنچه بدن نیاز دارد، ثابت نشده است و این ارتباط بسیار ضعیف به نظر می‌رسد. اگر این حس در انسان‌ها بیدار بود، بیشتر افراد به جای تمایل به خوردن شکلات، به خوردن کلم براکلی و میوه‌های تازه ولع داشتند؛ زیرا بدن به آنها خیلی نیاز دارد. بعضی دیگر از پژوهشگران معتقدند ویار عبارت است از یک نیاز عاطفی و افرادی که هوس خوردن مواد غذایی می‌کنند، در واقع از لحاظ عاطفی و احساسی نیاز به نوازش و مراقبت دارند! برای جلوگیری از ویارهای ناسالم، هر روز صبحانه‌تان را کامل بخورید و رژیم سالم غذایی و ورزش را فراموش نکنید.



علائم بارداری

قبل از عقب افتادن قاعدگی، خانم‌های جوان، مشتاق هستند علائم بارداری را در خود جستجو و پیدا کنند. این حس برای آنها بسیار هیجان‌انگیز است و هیچ لفظی نمی‌تواند، آن حس را بازگو کند. علائم اولیه بارداری در هر فرد متفاوت است. گاهی اوقات خانم‌ها بدون هیچ نشانه‌ای از بارداری، باردار هستند. ممکن است لقاح در زنان با تأخیر انجام شود. تأخیر در قاعدگی صرفاً به معنی بارداری نیست؛ زیرا عفونت‌های زنانه نیز می‌توانند علت این تأخیر باشند. علائم بارداری عبارتند از:

بالا رفتن درجه حرارت بدن،  گرفتگی عضلات شکمی (بعضی از زنان در طول 9 ماه بارداری این حس را دارند)،  بیماری صبحگاهی، تهوع و استفراغ  بزرگ، سفت شدن سینه‌ها، کمر درد  ،سوزش سردل،  طعم بد دهان، ویار، سرگیجه و خستگی



حالت تهوع و استفراغ در دوره بارداری علت فیزیولوژیکی دارد و در طب پزشکی به آن (NVP) یا بیماری صبحگاهی می‌گویند که در آن استفراغ مدام منجر به کم‌آبی بدن و کاهش وزن می‌شود. حدود 50 تا 80 درصد خانم‌ها این مشکل را در اوایل دوران بارداری دارند که می‌تواند به صورت تهوع‌ گاه به گاه و یا تهوع شدید و مستمر باشد. تنها در 20 درصد از خانم‌ها هیچ نشانه‌ای از تهوع و بیماری صبحگاهی دیده نمی‌شود. پژوهش‌ها نشان می‌دهد زنانی که این حالت را دارند، نسبت به بقیه کمتر دچار سقط جنین و زایمان بچه‌مرده می‌شوند.



تهوع معمولاً از هفته چهارم و ششم شروع می‌شود و در نیمی از موارد در هفته 14 تا 16 بارداری به پایان می‌رسد. برخی از زنان هم در کل دوره 9 ماه بارداری حالت تهوع دارند. اگرچه نام این بیماری «بیماری صبحگاهی» است، اما این حالت در هر ساعتی از روز ممکن است رخ دهد؛ ولی معمولاً به علت کمبود قندخون بدن در صبح، بیشتر اتفاق می‌افتد. گروهی اعتقاد دارند تغییرات شیمیایی که طی بارداری در بدن به وجود می‌آید، منجر به حالت تهوع می‌شود. و آن ترشح هورمون پروژسترون است. این هورمون روی سیستم عضلانی و عضلات رحم نیز تأثیر می‌گذارد و از زایمان زودرس جلوگیری می‌کند. پروژسترون باعث تحریک مسیر گوارش و افزایش بیش از حد تولید اسید معده و در نتیجه تهوع می‌شود. علت دیگری که برای بروز این حالت مطرح شده، هورمون جفت انسان و هورمون گنادوتروپین (gonadotropin) است. این هورمون به طور چشمگیری ترشح شده و پس از 5 تا 15 هفتگی کم‌کم از میزان آن کاسته می‌شود.



ترشح زیاد این هورمون در خون، مرکز استفراغ را در مغز فعال می‌کند و از طریق عصب این سیگنال به معده فرستاده و در نتیجه بیمار دچار حالت تهوع می‌شود. تهوع از علائم کلاسیک بیماری صبحگاهی است، اما لزوماً تنها نشانه آن نیست و سردرد، کاهش وزن، دوری از مواد غذایی و کم آبی بدن نیز از علائم این بیماری است. در بیشتر موارد نیازی به مراجعه به پزشک نیست؛ مگر اینکه علائم آنقدر شدید باشند که در زندگی روزمره تداخل ایجاد کنند که معمولاً داروهای ضدتهوع تجویز می‌شود و در صورتی که همچنان تهوع ادامه داشته باشد، مصرف آنتی‌هیستامین‌ توصیه می‌گردد.



برای کاهش استفراغ‌های شدید و جلوگیری از کم آبی بدن، گاه سرم غذایی تزریق می‌شود. نکات زیر می‌توانند به کاهش علائم بیماری کمک کنند:  پیش از آنکه از رختخواب بلند شوید، یک میان‌وعده کوچک، مثل یک بیسکوئیت یا یک کیک کوچک بخورید و کمی استراحت کنید و بعد از چند دقیقه بلند شوید.  معده خالی تهوع را تشدید می‌کند؛ بنابراین وعده‌های اصلی غذایی خود را به میان وعده‌‌های کوچک تقسیم کنید.  از خستگی و استرس دوری کنید؛ زیرا موجب وخیم شدن اوضاع می‌شود.  استراحت کافی داشته باشید.  مصرف زیاد آب و آبمیوه‌های تازه و طبیعی را فراموش نکنید.  خوردن لیموترش باعث تسکین حالت تهوع می‌شود. می‌توانید کمی نمک نیز به آن بزنید. عطر و بوی طبیعی لیمو سبب آرامش می‌شود.  از مصرف مواد غذایی سرخ‌شده بپرهیزید و از بوییدن و خوردن غذاهایی که احساس تهوع در شما ایجاد می‌کنند، خودداری کنید.  از مکان‌های گرم و آلوده فاصله بگیرید و در هوای تازه و بیرون از منزل کمی پیاده‌روی کنید.