اگر یک روز متوجه شوید فرزند نوجوان شما در مدرسه هم کلاسهای خود را آزار میدهد یا با آنها دعوا کتک کاری میکنند با او چه برخوردی خواهی داشت ؟ اگر فرزندتان به شما بگوید در مدرسه بچه ها را آزار میدهد یا آنها را کتک میزند، چون گروهی از بچه ها مسخره اش می کنند چه می کنید؟ ممکن است فکر کنید که این هم بخشی از روند رشد اوست و باید سعی کنید با صبوری این مراحل را پشت سر بگذارد، چون در آینده حتما یاد میگیرند این رفتارهایش را ترک کند.
اما موضوع خیلی هم ساده نیست و نوع رفتار شما تا حدود زیادی می تواند در ادامه این روند تاثیر گذار باشد ضمن اینکه نوجوان باید به گونه رفتارها را از جایی آموخته باشد و محیط خانه اولین محل آموزش اوست. در این باره با مشاور و روانشناس گفت و گو کردیم.
عوامل موثر بر عزت نفس نوجوانان
حفظ آرامش
نخستین چیزی که باعث نگرانی والدین در مواجهه با رفتارهای پرخاشگرانه و به اصطلاح "قلدرانه" نوجوانان میشود این است که نکند این رفتار همیشه در فرزندشان باقی بماند و باید در مقابل اینگونه رفتارهای او چه کنند. در این موارد والدین باید بیاموزند که چگونه آرامش خود را حفظ کنند و جلوی آزار و اذیت های نوجوانان را بگیرند. نخستین کاری که والدین باید انجام دهند این است که فکر کنند چرا فرزندشان دچار چنین مشکلاتی شده و منشأ این رفتارهای او کجاست؟ شاید لازم باشد که با اولیای مدرسه در ارتباط باشند تا اتفاقاتی که در مدرسه برای نوجوانانشان رخ میدهد آگاه شوند.
جلب اعتماد نوجوان
اگر فرزندتان به شما گفت که قربانی قلدری شده هر چقدر هم که ناراحت و نگران شده اید باید ابتدا آرامش خودتان را حفظ کنید. ضمن اینکه حمایت از او را هم فراموش نکنید نوجوانان بیشتر اوقات دلایلی ندارند درباره چیزهایی که میدانند والدین شان را ناراحت میکند مانند قلدری کردن خودشان با دیگران صحبت کنند. آنها خودشان را از اتفاقی که روی داده احساس شرمندگی می کنند و نگرانند که مبادا والدینشان دیگر هیچگاه نتوانند پذیرای آنها شوند. گاهی نوجوان تصور میکنند این مشکل به خاطر اشتباه روی داده اگر به گونه دیگری رفتار میکرد هیچ وقت این اتفاقات نمیافتاد. بعضی اوقات هم نوجوانان نگران میشوند اگر به والدین خود بگویند در مدرسه مورد آزار و اذیت همسن و سالانش قرار می گیرند آنها فکر کنند فرزندشان بی عرضه است و نمی تواند به تنهایی از حق خود دفاع کند ضمن اینکه اگر مشکل را با فرد دیگری در میان بگذارند اوضاع بدتر میشود. بنابراین قبل از هر چیز باید توجه داشته باشیم که ممکن از فرزندانمان کارهایی انجام دهند یا رفتارهایی داشته باشند که ممکن از فرزندانمان کارهایی انجام دهند یا رفتارهایی داشته باشند که برای ما خیلی عجیب باشد ولی باید این اطمینان را به آنها بدهیم که در هر حال برای ما دوست داشتنی باقی خواهند ماند و ما در کنارشان خواهیم بود در برخورد با این موارد فرزندتان را به خاطر آنکه شجاعت داشته و موضوع را با شما در میان گذاشتم تحسین و تشویق کنید و به او نشان دهید که تنها نیست و بسیاری از بچههای همسن و سال او با چه مشکلاتی مواجه می شوند.
آرامش و اقتدار به جای خشم و قلدری !
بررسی و شناخت مشکل
همانطور که اشاره شد وقتی نوجوان شما دچار مشکل خاصی مانند پرخاشگری و رفتارهای مشابه آن می شود ابتدا باید به این موضوع فکر کنید که او این رفتارها را از کجا یاد گرفته فراموش نکنیم که این جایی که میتواند چنین مشکلاتی را با او منتقل کرده باشند محیط خانه است. وقتی نوجوان در خانه شاهد رفتارهای ناشی از خشم و عصبانیت بوده امکان اینکه خودش هم آنگونه رفتار کنند بسیار زیاد است در بسیاری از موارد والدین قبل از آنکه بخواهند برای رفتارهای فرزندشان از مشاور یا متخصص کمک بگیرند باید ابتدا خودشان مشکلات محیط خانه و نوع رفتارهای شان با دیگران را اصلاح کنند .
محیط آموزشی نوجوان هم دومین جایی است که باید به طور کامل مورد بررسی قرار بگیرد برای این کار باید ضمن اینکه با معلم و مدرسه فرزندتان در ارتباط باشید با صحبت کردن با فرزندتان ریشه مشکل را پیدا کنید و ببینید که فرزندتان در پاسخ به چه نیازهایی در وجودش زورگویی و قلدری می کند توجه داشته باشید اگر نتوانید مشکل را به طور ریشه ای و کامل حل کنید حتی اگر این رفتار فرزندتان هم برطرف شود، مشکل دوباره به گونهای دیگر تکرار خواهد شد .
آرامش و اقتدار به جای خشم و قلدری !
قلدری از نوع جدید
امروز با پیشرفت تکنولوژی مدلهای جدیدی از قلدری در نوجوانان دیده میشود بنابراین شما باید در مورد همه آنها هوشیار باشید تا فرزندتان با این روش ها مورد مزاحمت و قلدری قرار نگیرد یا خودش دست به چنین کارهایی نزند.
اگر متوجه شدید نوجوانان شما از چنین چیزهایی رنج می برند حتماً باید برای رفع مشکل، از متخصص و مشاور کمک بگیرید و خودتان هم او را راهنمایی کنید تا بیاموزد که باید چگونه عمل کند. مثلاً از فرزندتان بخواهید که تنها پیامک ها و ایمیل هایی را که از افراد آشنا دریافت میکنند پاسخ بدهد و هرگز جوابگوی غریبهها نباشد. شما باید به فرزندتان یاد بدهید که در این مواقع باید حتما افراد مزاحم را از لیست دوستانش حذف کند و هیچ پاسخی به این پیام ها ندهد ؛ البته نباید به خاطر بروز چنین مشکلاتی نوجوان را از دسترسی داشتن به فضاهای مجازی محروم کنید بلکه فقط بکوشید با نظارت صحیح مشکل پیش آمده را حل کرده و تا حد امکان از تکرار موارد مشابه پیشگیری کنید .
تقویت اعتماد به نفس
اگر فرزندتان قربانی تمسخر دیگران شده یا بچه های دیگر از آن کنارگیری می کنند ممکن است اعتماد به نفس او با مشکلات زیادی مواجه شود؛ به طوری که بچه ها در این شرایط خودشان تصمیم میگیرند تا جایی که میتوانند زورگویی و قلدری کنند و این کار را هم اغلب در محیط خانه و در برابر برادر و خواهر های کوچکتر از خود هم انجام میدهند.
عوامل موثر بر عزت نفس نوجوانان
از خود نوجوان راه حل بخواهید
برای اینکه مطمئن شوید، فرزندتان متوجه اهمیت موضوع شدند و از آمادگی لازم برخوردار هست یا نه از او سوال کنید که اگر این مشکلات دوباره تکرار شود چگونه عمل خواهد کرد پاسخ فرزندتان را بررسی کرده و به او کمک کنید تا خودش متوجه شود که نتیجه خوبی گرفته و راه درستی را انتخاب کرده یا خیر ؟ با این کار نوجوان نه تنها خواهد توانست خودش مشکلش را حل کند بلکه اعتماد به نفسش هم تقویت خواهد شد ؛ زیرا این خود او بوده که توانسته راه حل مناسب را پیدا کند و این مهارتی است که همیشه با او خواهد ماند گاهی هم از خود نوجوان یا اولیای مدرسه میشنوید که خودش دیگران را اذیت میکند و باعث آزاد آنها می شود در این مواقع درست مانند زمانی که نوجوان مورد آزار و اذیت قرار می گیرند باید ببینیم علت این رفتارهای او چیست؟ و با توجه به ریشه مشکل در خانه یا بیرون از آن به بررسی موضوع بپردازیم .
در این مواقع می توانید از کسی که فرزندتان با او راحت تر است مثلا برادر یا خواهر بزرگتر یا مشاور و معلمش کمک بگیرید. فراموش نکنید تا نوجوان احساس آرامش و امنیت نکند نمیتواند این مشکل و مشکلات مشابه آن را با شما درمیان بگذارد بنابراین تنها کاری که باید در ابتدا انجام دهیم این است که به او اطمینان بدهید هیچکس به او آسیبی نمی رساند پس اگر فرزندتان قربانی قلدری شد یا خودش رفتارهای قلدرمابانه ای داشت، حتماً گام به گام پیش بروید تا بتوانید با یافتن پاسخ مناسب به فرزندتان کمک کنید و به او یاد بدهید از افراد پرخاشگر دوری کنند .
کنترل خشم
خشمگین شدن رفتاری کاملاً طبیعی است و برای همه پیش میآید اما اگر فرزند شما رفتارهای پرخاشگرانه داشت و تا مشکلی پیش می آید داد و بیداد راه می اندازد و به دیگران زور میگوید باید حتماً این موضوع را بررسی کنید تا بتوانید درصدد برطرف کردن آن برآیید اما بخاطر داشته باشید همانگونه که این میزان خشم و عصبانیت و رفتارهای غیر طبیعی یک شبه به وجود نیامده اند یک شبه و به سرعت هم نمیتوان آنها را تشخیص داد و درمان کرد. میتوانید روشهای کنترل خشم را به فرزندتان تمرین کنید . مثلاً وقتی با عصبانیت حرف میزنند یا داد و بیداد می کنند از او بخواهید یک نفس عمیق بکشد و در چشمان شما خیره شود و پس از مدتی احساس واقعی علت عصبانیت خود را برای شما توضیح دهد شما هم خودتان را بی تفاوت و سرد نشان ندهید چون این رفتارها هم میتواند خشم و عصبانیت فرزندتان را بیشتر کند!
منبع : مجله موفقیت
* لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری کنید.
* نیازی به نوشتن نام و یا ایمیل نمی باشد،می توانید به صورت ناشناس نظر بدهید.