مجله اینترنتی شاخه

فشار خون بالا یا پرفشاری خون زمانی روی می دهد که فشار خون تا سطح خطرناکی افزایش یابد. اندازه گیری فشار خون میزان خون عبوری از عروق خونی و میزان مقاومت آن ها در برابر خون در حین ضربان قلب را محاسبه می کند.

فشار خون چیست؟

به نیرویی که خون هنگام عبور به دیواره‌ شریان ها وارد می کند فشارخون گفته می شود. به نیروی وارده در هنگام انقباض کامل ماهیچه قلب، عنوان فشارخون سیستولی و در حالت استراحت قلب، عنوان فشارخون دیاستولی اطلاق می شود.

دو نوع پرفشاری وجود دارد و هر یک علت مجزایی دارد.

پرفشاری اولیه

پرفشاری اولیه، پرفشاری اساسی نیز خوانده می شود. این نوع پرفشاری با گذشت زمان و بدون هیچ گونه دلیل مشخصی رخ می دهد. بیشتر افراد به این نوع پرفشاری مبتلا هستند.

محققان هنوز نمی دانند چه مکانیسم هایی موجب افزایش تدریجی فشار خون می شوند. مجموعه ای از عوامل ممکن است در این خصوص نقش داشته باشد. این عوامل عبارتند از:

ژن ها

برخی از افراد از نظر ژنتیکی مستعد فشار خون بالا هستند. این امر ممکن است
ناشی از جهش های ژنی یا ناهنجاری های ژنتیکی باشد که از والدین به فرزندان ارث رسیده است.

تغییرات فیزیکی

گاهی تغییر یک چیز در بدن ممکن است با بروز مشکلاتی در سراسر بدن همراه باشد.فشار خون بالا می تواند یکی از این مشکلات باشد. به عنوان مثال، تصور می‌شود،تغییرات عملکرد کلیه به علت افزایش سن می تواند موجب برهم خوردن تعادل طبیعی نمک‌ها و مایعات در بدن شود. این تغییر ممکن است افزایش فشار خون را در پی داشته باشد.

محیط

سبک های زندگی ناسالم مانند عدم فعالیت بدنی و رژیم غذایی ضعیف، می تواند با گذشت زمان بدن را تحت تأثیر قرار دهد. برخی از سبک های زندگی می تواند منجر به مشکلات وزن شود. اضافه وزن یا چاقی می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را افزایش دهد.

پرفشاری ثانویه

پرفشاری ثانویه اغلب به سرعت رخ می دهد و می تواند شدیدتر از پرفشاری اولیه باشد. چندین بیماری که ممکن است در بروز پرفشاری ثانویه نقش داشته باشند عبارتند از:

بیماری کلیوی

آپنه انسدادی خواب

نقایص مادرزادی قلب

مشکلات تیروئید

عوارض جانبی داروها

مصرف مواد مخدر

سوء مصرف یا مصرف مزمن الکل

مشکلات غده آدرنال

برخی از تومورهای غدد درون ریز

قاتل خاموش به چه معناست؟

پرفشاریِ خون در مراحل اوليه به ‌ندرت از خود نشانه‌ی بالینی برجای می‌گذارد، به طوری که طبق آمار موجود، حدود نیمی از افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون از بیماری خود آگاهی نداشته و هیچ اقدام درمانی جهت رفع این مشکل انجام نمی دهند و متعاقبا دچار عوارض این بیماری مانند سکته قلبی، سکته مغزی، بیماری‌های کلیوی و مرگ‌های زودرس می شوند. از این رو در جهان بیماری فشارخون بالا با عنوان " قاتل خاموش " شناخته می شود.

عوارض پرفشاری خون

از جمله عوارض این بیماری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

- افزایش میزان بیماری های قلبی
- سکته های قلبی و مغزی
- بیماری های کلیوی
- آسیب اندام های حیاتی
- مرگ زودرس

عوامل ایجاد و تشدید پرفشاری خون

عوامل بسیاری می توانند باعث ایجاد یا تشدید این بیماری شوند که عبارتند از:

- مصرف دخانیات و الکل
- مصرف غذاهای چرب و پرنمک
- عدم مصرف میوه و سبزیجات به مقدارکافی
- عدم تحرک بدنی کافی
- استرس
- چاقی

فشارخون بالا در شاغلین و دلایل آن

جالب است بدانید نتیجه تحقیقات حاکی از آن است که هفتاد درصد از شاغلین بررسی شده در محیط های کاری، فشار خون بالاتر از حد نرمال دارند. در بررسی عوامل ایجادکننده این بیماری در محیط های کاری موارد قابل تامل ذیل به دست آمده است:

- استرس و فشار کاری
- تغذیه و برنامه غذایی نامناسب
- عدم اختصاص زمان کافی به فعالیت های بدنی
- کمبود زمان استراحت
- زمانبندی نامناسب ساعات خواب

پیشگیری از پرفشاری خون

بیماری فشارخون بالا از جمله بیماری هایی است که با رعایت نکات بسیار ساده ای می توان از ابتلا به آن پیشگیری نمود که از جمله آنها می توان موارد زیر را برشمرد:

- اندازه گیری منظم فشارخون، چربی خون و قند خون
- تخصیص ساعاتی از روز به انجام فعالیت بدنی با توجه به شرایط جسمی
- انجام فعالیت بدنی با شدت متوسط به مدت حداقل 30 دقیقه در روز
- کاهش وزن در صورت اضافه وزن
- ترک مصرف دخانیات
- مصرف حداقل 5 وعده میوه و سبزی در طول روز
- کاهش مصرف نمک و مصرف کمتر غذاهای فرآوری شده و پر نمک

کلام آخر

بیماری های قلبی عروقی سالیانه یک سوم کل مرگ و میرها در سرتاسر جهان را به خود اختصاص داده اند. عوارض پرفشاری خون به تنهایی مسبب 4/9 میلیون مرگ یا 45 درصد از کل تلفات بیماری های قلبی و عروقی و نیز 51 درصد از مرگ های ناشی از سکته های مغزی است که در صورت شناخت کافی و رعایت نکات ساده می توان این عدد را به مراتب کاهش داد.

بیشتر بخوانید: راههایی برای کنترل فشار خون

گردآورنده: شاخه