در این مطلب سعی کردیم شما را با تعریف اینترنت و نقش آن به عنوان پیشرفته ترین رسانه دنیا و همچنین تاریخچه حضور اینترنت در ایران صحبت کنیم

تعریف اینترنت

 اینترنت، در ساده ترین تعریف عبارت است از، رایانه هایی که در سراسر دنیا از طریق شبکه هایی بهم متصل اند و از این راه، اطلاعات را نه تنها به طور مستقیم و غیر مستقیم به یکدیگر انتقال می دهند؛ بلکه آنها را ذخیره، پردازش یا مبادله می کنند .شکل گیری اینترنت را می توان به سال های جنگ سرد، همگامی که احتمال وقوع یک جنگ هسته ای بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی (سابق) وجود داشت، نسبت داد. در آن سال ها وزارت دفاع امریکا به دنبال یک سیستم مخابراتی بود که بتواند حتی در مقابل ضربات یک جنگ اتمی دوام آورد و از هم نباشد. این پروژه که آرپانت نام گرفت در سال ۱۹۹۸ با چهار رایانه که به هم متصل بودند، شروع شد.

اینترنت به انواع بسیار گوناگونی از سرویس های مخابراتی، از خطوط ساده تلفنی گرفته تا کابل های نوری پرسرعت و کانالهای ماهواره ای، متکی است. اگر این کانال های مخابراتی را بزرگراه اینترنت بدانیم، مسیریاب ها یا همان رایانه هایی که بر انتقال اطلاعات بین نقاط مختلف نظارت می کنند، پلیس های راهنمایی آن هستند. اینترنت را باید بزرگ ترین سامانه ای دانست که تاکنون به دست انسان طراحی و اجرا شده است و به هیچ سازمان یا مؤسسه خاصی در جهان تعلق ندارد. این شبکه شامل میلیونها شبکه خانگی، اکادمیک، تجاری و دولتی سرویس دهنده و گیرنده است که در مجموع سرویس ها و اطلاعات مختلفی نظیر پست الکترونیک، گفت و گوی آنلاین، تبادل فایل و مانند این ها را میسر می کند.

امروزه این رسانه، شرایطی را فراهم ساخته است که در ارتباط با موضوعات مختلف، گروه های خبری وجود دارند که به تبادل اطلاعات می پردازند. شرکت کنندگان این گروه ها می توانند با وجود جدایی (یا دوری) جغرافیایی محل زندگی، کار و تحصیل، با کمترین سرعت در اطلاعات یکدیگر سهیم شوند. در عین حال، یکی از مشکلات اساسی این رسانه ها در کنار مشکلات اساسی تر مانند سازماندهی، ذخیره سازی و طبقه بندی اطلاعات) برخلاف رسانه های چاپی، مالکیت متن هاست. اطلاعات، اسناد، متون و مانند اینها موجود در اینترنت آن قدر به آسانی قابل دریافت، کپی یا دانلود است که حتی نمی توان تصورش را کرد. بنابراین، اینترنت در حال گذر به سوی ارزیابی درباره مفاهیم تأليف و سرقت ادبی است (دانسی، ۲۷۶ :۱۳۸۷).

اهمیت اینترنت در جهان

 نمی توان انکار کرد که در ده سال گذشته جهان شاهد انفجار واقعی و تمام عیار اینترنتی بوده است. در اوایل سال ۱۹۹۷، تعداد کاربران اینترنت در سطح جهان کمتر از ۱۰ میلیون نفر تخمین زده می شد. اما در سال ۲۰۰۲، این رقم به ده برابر یعنی ۵۸۰ میلیون نفر رسید و در سال ۲۰۰۶ از مرز ۷۹۰ میلیون نفر گذشت. با این وصف، توزیع کاربران اینترنت در ا جهان نابرابر است. چنین به نظر می رسد که حدود ۲۰۰ میلیون نفر از این کاربران به تنهایی در آمریکا و کانادا و به همین اندازه در اروپا باشند. تعداد کاربران در آسیا و اقیانوسیه، کمتر از ۱۷۰ میلیون نفر است.

کشور چین ۵۷ میلیون، ژاپن ۵۱ میلیون و کره جنوبی به تنهایی ۲۲ میلیون نفر کاربر را به خود اختصاص داده اند. شمار کاربران در خاورمیانه نزدیک به پنج میلیون نفر است (سورنتا، ۱۳۸۸ : ۵۰ ). بنابراین، رسانه اینترنت تا حدزیادی نشان دهنده تفاوت میان دو نیمکره شمالی و جنوبی است. آمارها نشان از تقسیم جهان به دو قطب رسانه ای است. اگر این نسبت را با جمعیت بسنجیم، چشمگیرتر هم خواهد شد 

اینترنت پیشرفته ترین رسانه دنیا

حقیقت این است که ما بیش از هر زمان دیگری در عصر تغییر زندگی می کنیم و آنچه زمینه ساز تغییرات شگرف در این برهه از تاریخ شده و به آن برجستگی و اهمیتی فوق العاده بخشیده، دستاوردهای نوین فناوری اطلاعات و ارتباطات است (دوران، ۱۸۵ :۱۳۸۱؛ کاستلز، ۱۳۸۰ : ۵۹ ). ظهور اینترنت، به عنوان ابزار جدید، بی بدیل (منتظر قائم و تاتار، ۱۳۸۶)، سریع و ارزان ارتباطاتی، تمامی عرصه های مختلف زندگی بشر را دگرگون ساخت و از بسیاری جهات معنا و مفهوم جدیدی به آن بخشید (کوثری، ۱۳۸۶؛ خانیکی، ۱۳۸۹).

اینترنت به عنوان شبکه، شبکه ها (دوران، ۱۳۸۹) و رسانه ای قدرتمند محسنی، دوران و سهرابی، ۱۳۸۵) با درنوردیدن فاصله های مکانی و زمانی، جهان را برای همه به عرصه حضور تبدیل کرد، گرچه این حضور همه جانبه، تأثیر گذار و دوگانه (نویدبخش و تهدید کننده) دوران، ۱۸۵ :۱۳۸۹)، برخی از دولتمردان جهان، به ویژه کشورهای در حال توسعه (که به نوعی حافظ وضع موجودند) (کازنو، ۱۹۷ :۱۳۸۹) و نیز شرکت هایی را که توان راهیابی و سودبردن از آن را ندارند، به وحشت انداخت. بی گمان این شرایط جدید که توأم با هراس ها و نگرانی های خاصی در برخی کشورهای یادشده بوده، نه تنها بر روند فرهنگ (تاجیک، ۱۳۸۹؛ مؤمنی، ۱۳۸۹، الویری، ۱۳۸۹؛ خانیکی، ۱۳۸۹؛ داوری، ۱۳۸۹، کوثری، ۱۳۸۶) و اقتصاد (کاستلز، ۱۳۸۰؛ سورنتا، 45 ۱۶۸۸۰)؛ بلکه بر ظهور شیوه های زندگی و رفتارهای جدید تأثیر بسزایی داشته است (کاستلز، ۲۱۰-۲۰۸ : ۱۳۸۰؛ کوثری، ۱۹۹ :۱۳۸۹). به هرحال، می توان هم صدا با کازنو، رایزمن، تافلر و بسیاری دیگر از جامعه شناسان ارتباطی، یکی از مهم ترین آثار وسایل ارتباطی مانند اینترنت را در دگرگونی های ایجاد شده در فضاهای اجتماعی (هم تشابه و هم تنوع) دانست (کاز نو، ۲۹۷ : ۱۳۸۶).

تاریخچه اینترنت در ایران

اینترنت در ایران در سال ۱۳۷۱ تعداد کمی از دانشگاه های ایران، از جمله دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه گیلان، توسط مرکز تحقیقات فیزیک نظری و از طریق پروتکل UUCP به اینترنت وصل شدند تا با دنیای خارج ایمیل رد و بدل کنند. سال ۱۳۷۲، سالی بود که ایران عملا به شبکه اینترنت پیوست. نخستین رایانه ای که در ایران به اینترنت متصل شد (و هم اینک نیز یکی از مرکزهای خدمات اینترنت و تنها نهاد ثبت اسامی قلمرو [ir] است) مرکز تحقیقات فیزیک نظری بود. در حال حاضر نیز، این مرکز در ایران است. در سال ۱۳۷۳، مؤسسه ندا رایانه تأسیس شد.

 مؤسسه روزنامه «همشهری» اولین روزنامه ایرانی بود که به طور رسمی به زبان فارسی در اینترنت منتشر شد و به دنبال آن مؤسسه ندا رایانه نیز، نخستین شرکتی بود که فعالیت بازرگانی خود را به عنوان شرکت خدمات سرویس اینترنتی (ISP) آغاز کرد. در سال ۱۳۷۶، مجلس ایران تأسیس شرکت «امور ارتباطات دیتا» را تحت نظر شرکت مخابرات ایران تصویب و مسئولیت توسعه خدمات دیتا در سطح کشور را به طور انحصاری در اختیار آن شرکت قرار داد. سال ۱۳۷۷، پروژه یونیکد در ایران با قرارداد شورای عالی انفورماتیک و همکاری بنیاد دانش و هنر واقع در انگلستان و با نظارت و مدیریت فنی دانشگاه صنعتی شریف تحت عنوان «فارسی وب» آغاز شد (حبیبی نیا، 6 :۱۳۸۷).

آمارها نشان می دهند که در سال ۲۰۰۶ از شش میلیارد نفر جمعیت جهان، حدود ۷۹۰ میلیون نفر از اینترنت استفاده می کردند. این رقم که برای ایران در سال ۱۳۷۲ به ۱۰۰۰۰ نفر، در سال ۱۳۷۹ به حدود ۲۵۰۰۰۰ نفر، در سال ۱۳۸۳ به حدود ۳۰۰۰۰۰ نفر (صادقی فسائی و محمدی، ۱۳۸۶) و در سال ۱۳۸۵ به بیش از ۱۱۰۰۰۰۰۰ نفر رسید. این آمارها نشان می دهد که میزان استفاده کنندگان از اینترنت وبلاگ نویسان در کشورمان، به ویژه میان جوانان و مردها، روزبه روز در حال افزایش است (کوثری، ۱۳۸۶).

از نظر اجتماعی، اینترنت هم تماس با دوستان و خانواده و حتی آشنایی با افراد جدید را آسان می کند و هم تحولات انقلابی در فرآیندهای زندگی اجتماعی به وجود می آورد، به طوری که این تحولات پیامدهای (خواسته یا ناخواسته، مثبت یا منفی) گوناگونی از تغییر اشکال ارتباطات اجتماعی تا ظهور شیوه های جدیدی از فرهنگ داشته است.