گرگرفتگی و قرمزی صورت علائم معمولی هستند که ممکن است از یک حس ناراحتی جزئی گرفته تا شرایط ضعیف کننده و آزاردهنده ­تر را در بر بگیرند. دلایل زیادی برای به وجود آمدن چنین شرایطی وجود دارد و یائسگی یکی از رایج­ ترین آنهاست.

بهترین توصیف برای قرمزی صورت می­تواند احساس داغ و سوزاننده ای باشد که سبب قرمزی صورت، گردن و سینه میشود. تجربه ی این حالت در سن میانسالی و یائسگی، با عنوان گرگرفتگی یائسگی و بالا رفتن ناگهانی و شدید دمای بدن شناخته می شود. که ممکن است از 30 ثانیه تا 5 دقیقه طول بکشد. گرگرفتی به عنوان یکی از علائم یائسگی محسوب می شود.
جالب است بدانید در 80 درصد از زنان گرگرفتگی یائسگی رخ می­دهد. در اکثر موارد گرگرفتگی یائسگی با قرمز شدن سینه و صورت همراه است.

یائسگی چگونه سبب بروز گرگرفتگی می­شود؟
گرگرفتگی یائسگی و قرمزی صورت با کاهش دمای تعادلی هیپوتالاموس (مرکز تنظیم دمای مغز ) صورت می­گیرد. گاهی اوقات تغییرات شیمیایی در این قسمت از مغز سبب می­شود، مغز احساس کند دمای بدن، بیش از حد بالا یا پایین رفته است.
در زمان گرگرفتگی یائسگی، رگ­های خونی سطح پوست به طور ناگهانی باز می­شوند که سبب بروز قرمزی و احساس گرما و سوزش می­شود. در پاسخ به این حالت بدن سریعاً دمای خود را کاهش می­دهد و رگ­ها بسته­ تر می­شوند تا گرما از بدن خارج شود. به همین دلیل است که خانم­ها در زمان گرگرفتگی یائسگی معمولاً اول عرق کرده و سپس احساس سرما می­کنند.
یائسگی با تغییر دادن تعادل هورمونی بدن، مستقیماً سبب بروز این علائم می­شود. پس از اتمام دوران پریودی، و در زمان شروع یائسگی، عدم فعالیت تخمدان­ها سبب کاهش میزان استروژن می­شود. استروژن، که هورمون اصلی در تولید مثل زنانه است، نقش ثابت نگه داشتن دمای بدن را بر عهده دارد. با کاهش و یا نوسان میزان استروژن، گاهی اوقات ترموستات طبیعی بدن، تا زمانی که مجدداً به حالت تعادل برسد، به هم می­ریزد.

روش های درمان گرگرفتگی یائسگی
با اینکه نمی­توان گرگرفتگی یائسگی و قرمزی صورت را مستقیماً مداوا کرد، می­توان آنها را مدیریت کرد.
- مؤثرترین راه، استروژن درمانی است که هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی می­تواند انجام شود. برای خانم هایی که رحم سالمی دارند پروژسترون تجویز می­شود تا از رشد بیش از حد بافت رحمی (هایپرپلازی ) پیشگیری کند.
- همچنین تعدادی درمان غیرهورمونی از جمله استفاده از داروهای ضد افسردگی (پاروکستین) وجود دارند که خانم ها می­توانند از آنها استفاده کنند. برخی از داروهای فشارخون مانند کلونیدین نیز با تنظیم مواد شیمیایی در هیپوتالاموس، سبب کاهش گرگرفتگی­ یائسگی می­شوند. دیگر درمان­ها شامل پروژسترون­ ها، افکسورها (ونلافاکسین) و نورونتین (گاباپنتین) می­شوند.
- همچنین به نظر می­رسد محصولات فرآوری شده­ گیاهی حاوی سویا به کاهش گرگرفتگی­ یائسگی برخی از زنان کمک می کند. دانه سویا حاوی فیتواستروژن است و همچون سیستم هورمونی بانوان عمل می کند.
- از آنجایی که غذاهای تند و استرس، می­توانند گرگرفتگی یائسگی را تشدید کنند، بهتر است از مصرف نوشیدنی­ های داغ و غذاهای تند در زمان یائسگی اجتناب شود.
- از دیگر راهکارهای غیردارویی می­توان به کاهش میزان کافئین یا الکل مصرفی و پوشیدن لباس­های گشاد­تر اشاره کرد. همچنین ترک سیگار به شدت توصیه می­شود.
در این قسمت به چندین راه کار جهت کنترل گرگرفتگی یائسگی و تعریق در دوران یائسگی اشاره می کنیم:
- داشتن وزن نرمال همراه با برنامه ورزشی مستمر، در کاهش گرگرفتگی یائسگی بسیار تاثیر گذار است.
- از یکسری روش ها جهت حفظ آرامش خود استفاده کنید، نفس عمیق بکشید، با افراد شاد و روحیه ی مثبت معاشرت کنید. سعی کنید عصبی نشوید. همچنین انجام ورزش­هایی مانند یوگا یا دیگر فعالیت­هایی که به ریلکسیشن تدریجی عضلات کمک می­کنند، بسیار مفید است.
- در طول روز زیاد آب بنوشید، نوشیدنی ها و خوردنی های خنک کننده میل کنید.

ترفند هایی برای کنترل گرگفتگی شبانه
- هنگام خواب، حتما لباس خواب های نخی و خنک بپوشید تا بدنتان نفس بکشد و احساس داغی و حرارت بالا را نداشته باشید.
- صورت و گردن خود را با آب خنک بشوئید. وقتی احساس گرمای شدید داشتید، یک عدد پارچه نخی را نمدار کنید و روی صورت و سینه خود پهن کنید تا علائمتان کاهش یابد.
- سر تایم مشخص بخوابید، بیدار شوید و کمبود خواب نداشته باشید، کسری خواب باعث افزایش دمای بدن و گرگرفتگی می شود.
- اگر تمامی نکات ذکر شده را رعایت کنید، می توانید مقداری از مشکل گرگرفتگی یائسگی را کنترل کنید.

منبع : همشهری