موضوع تفاوت نسل ها و اختلاف سنی پدر و مادر با فرزندان از مواردی است که در هر خانواده ای مطرح می‌شود. معمولاً در مشاوره قبل از ازدواج نیز به فرصت فرزندپروری زوجین توجه می‌شود خصوصاً‌ در ازدواج دوم زنان. از آنجا که تربیت فرزندان تقریبا در تمام خانواده ها دغدغه مشترک است؛ خیلی ها معتقدند که هر چه والدین جوان تر باشند انرژی و حوصلۀ بیشتری برای تربیت فرزندان دارند. از طرفی بسیاری معتقدند که والدین مسن تر از تجربه و امکانات بیشتری برای تربیت فرزندان بهره مندند و پخته تر عمل می کنند. امروزه سن باروری بالا رفته و اختلاف سنی با فرزندان بسیار زیاد شده. شاید اختلاف سن والدین و فرزندان موضوع مهمی به نظر نرسد اما این شکاف زمانی می تواند فاصله زیادی با فرزندان ایجاد نماید. اما واقعا چه سنی برای بچه دار شدن و تربیت فرزندان مناسب است

تاثیرات سن والدین و نفاوت نسل ها در تربیت فرزندان

در واقع سن و سال اثرات احتمالی بر تربیت فرزندان دارد و تفاوت های فردی در این زمینه اثرگذاری بیشتری دارند. گفته می شود والدینی که در سن بالاتری هستند (30 سال تا 40 سال) معمولا درآمد و تحصیلات بیشتری دارند در نتیجه در تربیت فرزندان خود اطلاعات بیشتری دارند و علاوه بر آن کنترل بیشتری بر رفتار خود در تربیت فرزندان دارند.

از تاثیرات مثبتی که فرزند آوری و تربیت فرزندان در سن بالا دارد این است که مادران در سنین بالاتر از لحاظ عاطفی ثبات و آمادگی بیشتری نسبت به سنین پایین تر دارند. افراد در سنین بالاتر اعتماد به نفس بیشتری دارند و به یک خوداگاهی نسبی رسیده اند در نتیجه در ارتباط با تربیت فرزندانشان بهتر عمل می کنند. ضمن اینکه از تسلط بیشتری بر روی خود برخوردارند. پدران در سنین بالا می دانند چگونه مشوق کودک خود باشند. برخلاف تمام این موارد بسیاری والدینی که در سن بالا دارای فرزند می شوند می ترسند که بمیرند و فرزندشان در سن پایین تنها شود.

تاثیرات سن پایین والدین در تربیت فرزندان

مادرانی که در سن پایین (20 تا حدود 30 سالگی) باردار می شوند و با چالش تربیت فرزندان مواجه هستند احتمال بیشتری دارد به افسردگی مبتلا شوند و واضح است که مادر افسرده رفتار کارآمدی در تربیت فرزندان ندارد. اما تربیت فرزندان در سنین پایین تر مزایایی نیز دارد. فرزند آوری در سن پایین باعث می شود در رابطه با تربیت فرزندان، والدین به دلیل اختلاف سنی کمتر درک بیشتری از فرزندان داشته باشند. مسلما والدین در سن پایین تر انرژی بیشتری برای همراهی با تحرکات و شیطنت های فرزندان دارند. علاوه بر این معمولا والدین در سنین پایین تر از ثبات مالی و عاطفی بیشتری برخوردارند.

نقش اختلاف سنی در تربیت فرزندان

طبیعتا اختلاف سنی بسیار کم یا بسیار زیاد نقش مهمی در تربیت فرزندان دارد. مثلا کسی که در 15 سالگی مادر می شود شاید اختلاف سنی کمی با فرزندش داشته باشد اما هیچ تجربه و اطلاعاتی در مورد تربیت او ندارد. از طرفی فاصله سنی بسیار زیاد به علت تفاوت نسل ها مشکلاتی را به همراه دارد. منشا مشکلات اختلاف سنی آنجایی است که والدین انتظار دارند فرزندانشان از الگوی مد نظر آن‌ها پیروی کنند و در مقابل فرزندان با این الگوها سازگاری ندارند و می خواهند راه خود را پیش بروند. عشق ورزیدن به فرزند، پیدا کردن علایق مشترک با فرزند، صبر و حوصله زیاد و تعیین کردن قوانین خاص و بدون تعصب می تواند مشکلات ناشی از اختلاف سنی بسیار زیاد یا بسیار کم را کاهش دهد.

تاثیر تفاوت نسل و سن والدین بر شکل گیری رفتار فرزندان

سن والدین تاثیراتی بر فراگیری مهارت ها و توسعۀ ادراک فرزندان دارد. تحقیقات بسیاری نشان داده است پدرانی که زیر 25 سال بچه دار شده اند در آموزش مهارت های اجتماعی به فرزندان خود موفق تر بوده اند. اما یادگیری این مهارت ها برای نوجوانانی که پدرانشان بالای 50 سال است با مشکل مواجه شده است و یا کاهش داشته. کودکانی که والدین آنها بسیار پیر یا خیلی جوان هستند موقعیت های اجتماعی را چالش برانگیز تر ادراک می کنند و در حل مسائل پیچیده با دشواری مواجه می شوند.

جلوگیری از تفاوت نسل ها

تربیت فرزندان در سنین مختلف مزایا و معایب زیادی را دارد که در بالا به قسمتی از آنها اشاره کردیم. بهتر است زوج‌ها برنامه‌ ریزی برای بچه‌دار شدن داشته باشند تا فرصت مناسب را از دست ندهند. نمی توان با اطمینان گفت که چه سنی در والدین برای تربیت موثر فرزندان بهتر است. بنابراین بستگی به خودتان دارد؛ فرقی نمی کند که در چه سنی باشید با خود بیاندیشید که به چه میزان از انرژی، وقت و آگاهی جهت تربیت فرزند برخوردارید. درواقع باید به شناخت درست و دقیقی در مورد وضعیت خود برسید تا بتوانید نهایت استفاده را از مزایای موجود در جهت تربیت فرزندانی سالم از لحاظ روانی و جسمانی ببرید. همچنین در هر سنی که باشید دریافت مشاوره در زمینه فرزند پروری کمک زیادی به شما در تربیت فرزندانتان می کند.